De Limburger – Wim Doesborgh

Jezus werd verraden door zijn apostel Judas. En Julius Caesar, de Romeinse keizer, onderging hetzelfde met zijn vertrouweling Brutus. Maar heette die Brutus niet ook Iunius, wat dicht bij Iudas staat? En heette Judas niet Iskarioth, wat wel erg dicht staat bij het Latijnse sicarius: ‘sluipmoordenaar’, zoals Brutus werd afgeschilderd? Voor de Italiaans-Duits taalkundige Francesco Carotta is het slechts één van de honderden bewijzen die een revolutionaire stelling moeten onderbouwen: de Jezus Christus uit de bijbel is niemand anders dan de Romeinse keizer Julius Caesar.

Carotta heeft tien jaar intensieve taal- en bronnenstudie gedaan om tot zijn bevinding te komen. De fundamenten vond Carotta in de manier van vertalen. De fouten die moesten optreden in het overbrengen van Armeens (de taal van Jezus) naar Hebreeuws, Grieks en Latijn leidden vaak tot onnauwkeurigheden. Romeinse uitdrukkingen of eigennamen konden door christelijke schrijvers vele jaren later gemakkelijk fout worden verstaan. Bovendien was niet elk hanenpootje van de oorspronkelijke auteurs lekker leesbaar. Heel wat scribenten hebben op die manier nolens volens de geschiedenis vervalst.

Door nauwgezet bronnenonderzoek wist Carotta onvermoede verbanden te leggen tussen gebeurtenissen, uitdrukkingen en uitspraken rond Caesar en die rond Jezus zoals de evangelisten die hebben opgeschreven. Vooral de verering van de vergoddelijkte Caesar als Divus Julius zou jaren na diens dood in het oosten van het Romeinse Rijk (Palestina!) zulke sterke vormen hebben aangenomen, dat men er de figuur Jezus Christus in heeft geprojecteerd. Caesar was bij zijn soldaten en hun nazaten zo populair, dat ze een of andere vorm zochten om hun held in een mythische beweging vast te leggen. Dat werd het christendom. Vanaf het vierde kwart van de eerste eeuw, merkt Carotta op, is de cultus van de Romeinse god -Julius plotseling verdwenen, maar floreert opeens de Christus.

Carotta onderzoekt in zijn uitputtende studie Was Jezus -Caesar? tal van wonderen en voorvallen uit de bijbel en weet telkens verrassende parallellen te leggen met de daden van Caesar. Als Jezus bijvoorbeeld over het water loopt, staat dat symbool voor Caesar die met zijn troepen ene onneembare stroom bedwingt. Caesar en -Jezus zijn elkaars spiegelbeeld, elkaars verklaring, meent -Carotta.

Frappant is daarbij de uitleg van Jezus’ kruisdood. De kruisiging, stelt de auteur, heeft nooit bestaan. Die kruisdood van Jezus staat, als je de tekst van het oudste evangelie -(Marcus) in zijn oorspronkelijke vorm bestudeert, ook nergens beschreven. Het Griekse woord stauroo bij Marcus, dat doorgaans als ‘kruisigen’ wordt vertaald, betekent letterlijk het opstellen van latten en palen. Niet om te kruisigen, maar om er een brandstapel van te maken. Jezus was toen allang dood, is Carotta’s overtuiging. In Marcus zie je dat Jezus niet meer aan het woord is na zijn gevangenname in Gethsemane. De tamelijk gewelddadige -scène aldaar, waar bewapende soldaten op Jezus en zijn apostelen afkwamen, zou in werkelijkheid de moordaanslag van Brutus zijn geweest op Caesar op 15 maart 44 v.Chr.! Wat daarna in de bijbel gebeurt is een vertaling van het gebruikelijke postume proces en de lijkverbranding van Caesar, zoals we kunnen lezen bij Rromeinse schrijvers als Suetonius, -Cassius Dio en Appianus. Bij Marcus verroert Jezus dan al geen vin meer. Hij wordt telkens ‘gebracht’, ‘weggeleid’ en naar Golgotha ‘gedragen’, precies, zegt Carotta, zoals je met een lijk doet.-

Was Jezus Caesar, vraagt de auteur zich tenslotte af. Nee, Jezus was niet Caesar: Jezus is -Divius Julius, de vergoddelijkte nagedachte aan de grote keizer. Een keizer die niet alleen als dictator en opperpriester van Rome, maar ook als mild heerser en weldoener van het volk werd gezien. Een gewaagde stelling, voor de meeste christenen niet acceptabel. Ze zou immers tweeduizend jaar christendom tot ontploffing brengen.


Francesco Carotta - Was Jezus Caesar? Uitgeverij Aspekt, ISBN 9059110692, 430 pag. Prijs 32 euro